Depresja młodzieńcza to najczęściej diagnozowana choroba psychiczna wśród dzieci i młodzieży. Obserwujemy ostatnio, że stany depresyjne pojawiają się u coraz młodszych dzieci, a rodzice oznaki depresji mylą z „buntem nastolatka”.
Czy wiesz, jak rozpoznać depresję młodzieńczą?
Kłopot polega na tym, że u dzieci i młodzieży dużo łatwiej przeoczyć stan depresyjny ponieważ jego objawy często łączą się z tzw. skokami rozwojowymi i burzą hormonalną. Często spotykam się ze stwierdzeniem rodziców, że to zwykłe lenistwo i dorastanie, a nie depresja. Czasami takie ignorowanie symptomów, może prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji, jak samookaleczenia i próby samobójcze.
Najczęściej pojawiające się objawy depresji u dzieci i młodzieży to:
zmienność nastrojowa – dominuje nastrój drażliwy, irytacja, złość, rzadziej smutek;
bóle psychosomatyczne nie mające podłoża medycznego: brzucha, głowy i inne dolegliwości somatyczne o nieznanym pochodzeniu;
problemy z koncentracją (a w konsekwencji słabsze wyniki w nauce), widzimy że spadek jest znaczący;
wyraźne trudności ze snem: problem z zasypianiem lub wczesne wybudzanie między 3.00-5.00 nad ranem;
zaburzenia apetytu: unikanie jedzenie lub objadanie się;
izolowanie się społeczne (unikanie kontaktu z rodziną oraz znajomymi), siedzenie w ciemnym pokoju bez odsłoniętych rolet w dzień;
anhedonia, czyli nieodczuwanie przyjemności z czynności, które do tej pory sprawiały radość;
utrata zainteresowań i hobby (były, a przestają być atrakcyjne);
zmiany w zakresie aktywności fizycznej (spowolnienie lub pobudzenie);
poczucie braku nadziei i sensu życia;
niskie poczucie własnej wartości, poczucie bezwartościowości;
nadmierne poczucie winy (wieczorne analizowanie co zrobiło się źle);
poczucie bezradności;
nawracające myśli o śmierci i samobójstwie;
niepodejmowanie wyzwań, zadań;
skargi na nudę;
zaniedbania w wyglądzie i higienie osobistej;
nadmierna senność;
stałe poczucie zmęczenia;
uczucie ciężkości w kończynach;
nadwrażliwość na odrzucenie w kontaktach rówieśnikami;
urojenia depresyjne.
Jeżeli obserwujesz kilka z wyżej wymienionych objawów u swojego dziecka, które występują UWAGA dłużej niż 2 tygodnie, warto skonsultować się z psychoterapeutą lub lekarzem psychiatrą. W przypadku depresji młodzieńczej ryzyko próby samobójczej jest bardzo wysokie. Dalsze ignorowanie tematu nie spowoduje że problem zniknie.
Rodzicom zdarza się bagatelizować objawy mówiąc do dziecka („Nie przesadzaj, wcale nie masz tak źle, jak ci się wydaje”), wyśmiewać („Co ty możesz wiedzieć o życiu!”), strofować („Weź się w garść i ciesz się życiem”). Ponieważ jest to choroba, nie można jej wyleczyć słowami.
Depresja nie jest oznaką słabości lub winą!
To choroba, którą można skutecznie leczyć. Bardzo ważnym aspektem leczenia w przypadku dzieci i młodzieży oprócz farmakoterapii i psychoterapii jest także terapia rodzinna.